Een plakje lactosevrije kaas op je brood of een blokje kaas bij de borrel. Kaas is in Nederland een veelgebruikt product. Ondanks het gegeven dat kaas een zuivelproduct is kunnen veel soorten kaas gewoon worden gegeten met een lactose intolerantie.
Dat kaas van nature lactosevrij is kan raar klinken, maar is toch waar. Door een bijzonder proces wordt kaas namelijk vanuit zichzelf vrij van lactose. Bovendien kan je ook zelf kijken of kaas lactosevrij is aan de hand van een nader in dit artikel te lezen vuistregel.
Inhoud van deze pagina
Wat is lactosevrije kaas?
Lactosevrije kaas is kaas dat per 100 gram maximaal 0,01 g lactose bevat. Maar wat is kaas eigenlijk? Kaas is in feite een voedingsmiddel gemaakt van de vaste stoffen van melk dat na een bijzonder productieproces is gescheiden van vocht.
Naast dat kaas kan worden gemaakt van koemelk is het ook mogelijk om te kiezen voor een ander soort melk, zoals bijvoorbeeld geitenmelk. Dit gezegd hebbende wil het niet automatisch zeggen dat kaas dat is gemaakt van een ander soort melkook lactosevrij is.
Net als bij alle kazen zal dit voornamelijk afhangen van de leeftijd van de kaas. Meestal is het zo hoe langer de kaas is gerijpt hoe minder lactose deze bevat. Mede hierom is het met een lactose intolerantie verstandig om te kiezen voor belegen of nog oudere kaas.
Kaas leeftijden
Staat één van de onderstaande termen op een verpakking dan kan je er gerust vanuit gaan dat de rijpingstijd klopt. Deze termen zijn namelijk wettelijk vastgelegd en zijn dus een goede afspiegeling van de leeftijd van kaas.
- Jonge kaas = 4 weken rijpingstijd.
- Jong belegen = 10 weken rijpingstijd.
- Belegen = 6 maanden rijpingstijd.
- Extra belegen = 10 maanden rijpingstijd.
- Oude kaas = 13 maandenrijpingstijd.
- Overjarige kaas = minimaal 1 jaar rijpingstijd.
Is alle kaas lactosevrij?
Ondanks dat er van kaas in vergelijking met andere zuivelproducten meer aanbod is wil dit nog niet direct zeggen dat alle kaas lactosevrij is. Naast dat je te maken kan hebben met andere soorten kaas zit er ook nog eens verschil tussen merken an sich.
Wanneer je opzoek bent naar een gewoon stuk kaas dan kan jij aan de hand van het etiket zien of de betreffende kaas vrij is van lactose. Staat namelijk bij de voedingswaarde 0 koolhydraten en 0 suikers dan betekent het vrijwel zeker dat de kaas lactosevrij is.
“Kijk bij de voedingswaarden naar suikers en koolhydraten om te zien of kaas lactosevrij is “
Hoewel deze vuistregel dan wel ezelsbrug in 9 van de 10 gevallen werkt kan het voorkomen dat je alsnog problemen ervaart. Probeer in zo’n situatie dan eens in iets mindere mate kaas te eten of probeer een ander merk uit.
Zit er ook lactose in Old Amsterdam?
In sommige gevallen kan het voorkomen dat de naam van de kaas niet helemaal overeenkomt met datgene wat je in eerste instantie zou verwachten, zoals: Old Amsterdam. Ondanks dat de naam oude kaas doet vermoeden is dit niet het geval.
Door een bepaald zuursel laat zij namelijk de kaas sneller rijpen, maar niet langer. Afgezien van dit gegeven smaakt Old Amsterdam naar oude kaas en is het in de meeste gevallen lactosevrij.
Op het moment van schrijven zit in de volgende kazen van Old Amsterdam geen lactose:
- 8 plakken 48+
- Borrelblokjes
- 48+ stuk
- 48+ plakken
- Oud 35+ plakken
- 35+ plakken
- Borrelstuk 48+
- 5 plakken 48+
- 35+ stuk
- Geitenkaas schuitje
Hoe wordt lactosevrije kaas gemaakt?
Het voelt wellicht een beetje tegenstrijdig maar in tegenstelling tot lactosevrije melk wordt kaas niet lactosevrij gemaakt door het te filteren of door lactase aan het recept toe te voegen. Néé, kaas wordt namelijk door haar eigen rijpingsproces lactosevrij gemaakt.
Aangezien deze manier van produceren het makkelijkste is kiezen vrijwel alle fabrikanten hiervoor. Zelfs het lactosevrije merk MinusL kiest gezien haar ingrediënten met de Gouda kaas plakken voor het rijpingsproces als productieproces.
Hoe dan ook, de volgende stappen zijn nodig om kaas te maken:
- In een grote ketel wordt aan verse melk stremsel en zuursel toegevoegd.
- Na een periode (30 minuten of langer) gaat het mengsel in stukken.
- Het aanwezige wei (vocht) wordt afgetapt zodat er alleen nog grotere klonten (kaas) overblijven.
- De klonten gaan in kaasvaten.
- De kaasvaten gaan met de klonten in een pers om het laatste wei (vocht) eruit te persen.
- De kaas gaat in een pekelbad (zoutig bad voor een betere smaak en langere houdbaarheid).
- Na het pekelbad wordt de kaas ingesmeerd in een klein bescherm jasje (korst).
- De kaas is klaar om te rijpen. Hoe langer gerijpt hoe sterker de smaak.
Lactosevrije kaas kopen
Wil jij in de winkel niet uren te hoeven zoeken naar een stuk lactosevrije kaas kies dan één van de onderstaande merken die als oude kazen bekend staan. Echter blijf ook bij deze kazen alert en lees altijd het etiket.
- Appenzeller kaas
- Bergkaas
- Cheddar
- Gouda
- Parmezaan
- Raclette
Andere soorten kaas
Doordat kaas naast verschillende varianten ook nog verschillende soorten kent is het wel even goed om als laatste te kijken of andere soorten kaas ook lactosevrij te verkrijgen zijn.
Brie
Brie ook wel witschimmelkaas genoemd is een zachte kaas met een witte korst. Vaak wordt Brie gebruikt als hartige delicatesse en tegelijkertijd geserveerd met een toastjes. Tot op heden biedt alleen het merk Dilea lactosevrije brie aan.
Voor Nederlanders die ver van België af wonen kan dit een probleem zijn aangezien Dilea een Belgisch merk is. Wellicht is bij een Nederlandse speciaalzaak of webshop Dilea Brie wel te verkrijgen.
Lactosevrije geraspte kaas
Omdat geraspte kaas op het raspen na geen andere bewerkingen kent zou je verwachten dat het niet al te veel moeite hoeft te kosten om er één te vinden die vrij is van lactose. Maar helaas is dit niet het geval. Op dit moment is het aanbod geraspte kaas matig.
Tot nu toe heb ik alleen Kees extra gerijpt geraspt gevonden die als lactosevrije geraspte kaas te verkrijgen is. Let dus op en gebruik bij het vinden van lactosevrije geraspte kaas niet dezelfdevuistregel als bij het vinden van normale kaas.
Mozzarella
Mozzarella is een Italiaanse smeuïge kaas die van origine afkomstig is van buffelmelk. Maar net als bij veel etenswaar is ook het receptuur van Mozzarella in der loop der tijd veranderd en in veel gevallen overgegaan in koemelk.
Tegenwoordig zijn er nog maar weinig merken die Mozzarella aanbieden op basis van buffelmelk. Laat staan lactosevrij. Desalniettemin is er gelukkig met Galbani en MinusL nog wel lactosevrije mozzarella te verkrijgen alleen dan wel op basis van koemelk.
Plantaardige kaas
Wil je eens een andere tak van sport proberen ga dan eens kijken naar plantaardige kaas. Dit soort kaas, is net als alle plantaardige zuivel, vrij van melk en dus ook lactose. Een bekend merk van plantaardige kaas die goed te verkrijgen is, is:Wilmersburger.
Roomkaas
Roomkaas is een smeerbare kaas die goed te gebruiken is voor verschillende doeleinden. Mede hierdoor is er ook meer keus qua merken. In Nederland zijn met Arla, MinusL en Philadelphia maar liefst 3 merken die lactosevrije roomkaas aanbieden.
Smeerkaas
Hoewel smeerkaas veel gelijkenissen heeft met roomkaas is het niet helemaal hetzelfde. Bij smeerkaas wordt namelijk kaas gesmolten en daarna om het smeerbaar te houden smeltzout toegevoegd.
Ondanks dat lactosevrije smeerkaas wel geproduceerd wordt is het op dit moment zeer slecht verkrijgbaar. Enkel in Duitsland biedt MinusL lactosevrije smeerkaas aan. Mogelijk kan je via een (online) speciaalzaak alsnog aan smeerkaas komen die vrij is van lactose.
